D-FENK Yakovlev (STRELA) YAK-9UM
Brasschaat, 16 september 2018 - De D-FENK is een Yakovlev Yak-9UM. Deze kist is in 1996 gebouwd bij het bedrijf Strela Aircraft Co. in Orenburg in Rusland. Huh? De Yak-9 was toch een jager uit de Tweede Wereldoorlog? Hoe kan dit toestel dan in 1996 gebouwd zijn? Welnu, de Amerikaanse onderneming Shadetree Aviation Inc. (Carson City, Nevada) bestelde begin jaren negentig negen exemplaren bij deze Russische fabriek. Strela was in staat om het toestel te reproduceren naar originele maatstaven met gebruikmaking van originele mallen. Alleen de motor werd aangepast. Er werd een Allison V-1710 motor in verwerkt in plaats van originele twaalfcilinder Klimov M-105PF motor.
De D-FENK Yakovlev (STRELA) YAK-9UM heeft een Allison V-1710 motor
Deze negen toestellen kregen als constructienummer 0470401 tot en met 0470409 mee. De D-FENK, die hier afgebeeld is, heeft constructienummer 0470403.
De negen toestellen werden door Strela als bouwpakket naar Shadetree in de VS afgeleverd. Daar werden ze samengesteld tot complete vliegtuigen. Daarbij werd hier en daar ook gebruik gemaakt van originele onderdelen. Dus hoewel de toestellen nieuw gebouwd zijn, bevatten ze ook historisch materiaal. Vervolgens werden ze naar hun eindklanten afgeleverd.
Landingsincident 1
De 0470403 werd op 21 maart 1997 als N9250 ingeschreven in de VS op naam van James K. Wickersham / Shadetree Aviation. Op 26 april 2000 werd de kist in in het Franse luchtvaartregister bijgeschreven als F-AZYJ. Het toestel kwam op naam te staan van Christophe Jacquard & Richard Goode en werd op Dijon-Darois (LFGI) gebaseerd. Op 8 juli 2001, aan het eind van de terugvlucht van een vliegshow op Duxford, raakte de kist beschadigd tijdens een landingsincident op Dijon. Gelukkig was de schade te repareren.
D-FENK Yakovlev (STRELA) YAK-9UM
Op 19 augustus 2005 verliet de – toen nog beschadigde - F-AZYJ het Franse register en dook op in Duitsland als D-FENK. De nieuwe eigenaar werd Franz-Herman Enk uit Weeze. De achternaam van de toenmalige eigenaar verklaart meteen de huidige registratie van de kist.
Landingsincident 2
De beschadiging die in Frankrijk opgelopen was werd bij MeiersMotors GmbH in Bremgarten gerepareerd. Een eerste vlucht na de reparatie vond plaats in september 2005 vanaf Stadtlohn.
Helaas ging het weer mis met de kist in de landing op 16 juli 2008. De kist had toen nog maar een paar uur gevlogen na zijn vorige reparatie. Nu raakte het op Aachen-Merzbrück (EDKA) beschadigd. Na de start op het 550 meter korte baantje van Aachen-Merzbrück wilde het landingsgestel niet goed inklappen. Daarop werd een voorzorgslanding op Aachen-Merzbrück gemaakt. De remmen hadden helaas op dat moment niet voldoende druk om de kist tijdig tot stilstand te brengen. De kist schoot door aan het einde van de baan. De wielen klapten daarbij in, de vleugel raakte beschadigd alsmede de propeller en de motor.
D-FENK Yakovlev (STRELA) YAK-9UM
In Nederlandse handen
Vervolgens is het beschadigde toestel in november 2012 verkocht aan de Nederlanders Thijs en Jeroen Boonzaaijer (vader en zoon) uit Apeldoorn. Zij wilden het toestel weer luchtwaardig maken. Daarvoor riepen zij de hulp in van de Belgische restauratiespecialist FAST Aero (Flying Aces Services and Training).
De D-FENK is op 24 november 2012 bij FAST Aero op Antwerpen aangekomen. Daarna is de Yak met het bedrijf meeverhuisd naar Brasschaat waar FAST Aero een nieuwe hangaar heeft betrokken.
Oorspronkelijk dacht men de kist binnen een jaar weer in de lucht te hebben. Het doel was om de kist vanaf medio 2014 op Teuge (EHTE) te baseren. In september 2018 kwamen we de D-FENK tegen op Brasschaat in een vergevorderde staat van de restauratie. De kist heeft (zover wij weten) tot op dit moment nog niet weer gevlogen. In de restauratie is aanzienlijk meer tijd gaan zitten. Maar tja, dat is niet een onbekend verschijnsel als het om historische vliegtuigen gaat. Daarbij moet je geen haast hebben…
D-FENK Yakovlev (STRELA) YAK-9UM
Te koop
Of de kist ooit nog op Teuge komt te staan lijkt ons twijfelachtig. Momenteel wordt de D-FENK namelijk door FAST Aero te koop aangeboden via de verkoop-site Planecheck.com. Deze tweezits "warbird" heeft nog maar 60 uur op de teller.
Productieoverzicht
Hieronder de lijst met alle negen Yak-9UM toestellen die in 1996 door Strela als bouwpakket voor Shadetree Aviation zijn vervaardigd.
New Yakovlev (Strela) Yak-9UM productionlist |
| Registration | Type | C/N | Remarks |
| N219Y | Yakovlev Yak-9UM | 0470401 | ex N900EA, N18114 |
| N1157H | Yakovlev Yak-9UM | 0470402 | |
| D-FENK | Yakovlev Yak-9UM | 0470403 | ex F-AZYJ, N9250 |
| N6373Y | Yakovlev Yak-9UM | 0470404 | |
| N4425S | Yakovlev Yak-9UM | 0470405 | |
| HB-RYA | Yakovlev Yak-9UM | 0470406 | ex RA-3587K, D-FAFA, N82112 |
| N6388U | Yakovlev Yak-9UM | 0470407 | |
| D-FIST | Yakovlev Yak-9UM | 0470408 | ex N908JW |
| VH-YIX | Yakovlev Yak-9UM | 0470409 | ex N7091B |
D-FIST Yakovlev (STRELA) Yak-9UM is één van de andere nieuw gebouwde Yak-9's (Hahnweide, september 2019)
