Nieuwsbrief 81 - Juni 2014
Vrienden van de luchtvaart,
over vliegtuigspotters, daar willen we het in deze nieuwsbrief eens even over hebben. We zien ze dikwijls staan aan de omheining van luchthavens en op airshows. De harde kern doet het nog met een notaboekje, verrekijker en/of scanner. Velen van hen hebben fototoestellen annex lenzen waar professionele fotografen van beginnen te likkebaarden. Het valt niet te ontkennen dat ze een belangrijke groep van luchtvaartkenners zijn.
Vliegtuigspotters zijn zeker bekender dan treinspotters, scheepsspotters, truckspotters, enz. Om redenen van nationale veiligheid stimuleerde bijvoorbeeld Groot-Brittannië tijdens de Tweede Wereldoorlog het vliegtuigspotten, ttz. het herkennen en doorgeven van informatie over vijandelijke vliegtuigbewegingen. Maar ook tijdens de Groote Oorlog waren er al kaarten in omloop met profielen om vijandelijke vliegtuigen te onderscheiden van de eigen luchtvloot. Na de militaire conflicten begonnen geïnteresseerden hun luchtvaartobservaties bij te houden in een notaboekje of logbook. Vooral de registratie van het vliegtuig en de datums en uren van aankomst of vertrek waren belangrijk, meestal aangevuld door beschrijvingen van de schildering of van logo's.
De tijd dat spotters zelfs in onze contreien opgepakt werden door veiligheidspersoneel en dat hun materiaal zonder verwittiging werd geconfisqueerd, ligt gelukkig al een tijdje achter ons. Natuurlijk blijft voorzichtigheid geboden en zijn enkele minder democratische regimes of luchtmachten de spotters niet altijd gunstig gezind. Heel wat Westerse luchthavens gaan spotting nu zelfs aanmoedigen. Het wordt gezien als een soort van buurtwacht die individuen met minder goede bedoelingen, snel kan seinen (vb. Chicago O'Hare/USA, Northolt/UK.) Luchthavens als Le Bourget en Charles de Gaule vragen dat de spotter zich registreert bij de prefectuur. Spotters krijgen er een gepersonaliseerde kaart met daarop de duidelijke richtlijnen waaraan ze zich moeten houden.
Heel wat luchthavens hebben een goede infrastructuur uitgebouwd om spotters te ontvangen. De spotterscorner van Schiphol ligt bij een gezellige McDonalds. In Barcelona is een comfortabel spottersterras met een prachtige achtergrond voor de foto's. Fiets- en wandelpaden komen langs dit luchtvaartoord en er is proper sanitair voorhanden. Op verschillende luchthavens zijn nog publieke terrassen geopend, zoals in Zürich.
De interesse van sommige spotters gaat vooral uit naar militaire vliegtuigen, andere houden het bij civiele of bij een combinatie van beiden. Wat voor de ene een dagje ontspanning is, wordt voor de andere bijna een dure obsessie met wereldwijde spottertrips. De fotokwaliteit die sommige fotografen afleveren is subliem. Radioscanners worden aangevuld met schitterende internetapplicaties als Flightradar24 (www.flightradar24.com). Spotters houden elkaar op de hoogte via internetsites als www.vliegtuigenspotter.nl of via tijdschriften zoals het Nederlandse Scramble of (specifiek voor Belgische luchtvaart) het Belgische BCARG. In België is geen sprake van een overkoepelende organisatie van spotters.
Op de meeste Belgische vliegvelden kunnen vliegtuigbewegingen nog vrij goed geobserveerd worden, weliswaar zonder een van de nodige infrastructuur voorziene spottersplaats. Op Brussels Airport is er op diverse plaatsen rond de luchthaven een parkeerverbod maar het zijn vooral de dagjesmensen die hier problemen rond maken, de reguliere spotters kennen de geschikte parkeerplaatsen. Volgens spotters is het idee om een spotterplaats te creëren wel goed, maar dat zal niet wegnemen dat de echte luchtvaartfotografen onder hen ook op andere plaatsen blijven zoeken naar de locatie van waaruit een vliegtuig het beste kan gefotografeerd worden. De officiële spottersplaats mag zeker niet de enige plaats worden van waaruit vliegtuigen moeten gefotografeerd worden. Spotters vrezen dat een observatieplatform zonder overleg zal aangelegd worden. Op buitenlandse luchthavens hebben spotters dikwijls een zeer goed contact met 'hun' luchthaven. Daar worden zelfs 'spottersdagen' georganiseerd met vb. bezoeken aan loodsen.
Een goed ingerichte spotterscorner kan een druk bezochte attractie worden voor dagtoerisme, zonder een gevaar te vormen voor doorgaand verkeer. Heel wat geïnteresseerden komen tijdens zonnige dagen kijken naar aankomsten of vertrekken. Het mag ons dan ook niet verbazen dat de Kortenbergse schepen van toerisme Geert Laureys het idee erg genegen is: "Het plan om een goede infrastructuur ter beschikking te stellen voor de vliegtuigspotters rond Brussels Airport wordt driemaandelijks besproken op de overlegmeetings met Brussels Airport Company. Alles is natuurlijk afhankelijk van het budget, we mikken op het jaar 2017. Voor spotters aan de 25L zouden we een betere infrastructuur kunnen ter beschikking stellen nabij de watertoren op de Kortenbergsesteenweg. Voor de 25R willen we veilig laten parkeren aan het politiekantoor op de Tervuursesteenweg. Comfortabele spottersplaatsen trekken ook dagtoeristen aan." Het is een schitterende publiciteit voor onze luchtvaartsector.
Hangar Flying