De stille vertrekhal van Brussels Airport op vrijdag 10 april 2020 rond 9 uur, normaal een piekmoment. 'Ssssttt' staat geafficheerd op het vertrekbord dat een onderhoud krijgt. Een tikkeltje humor houdt ons recht in Corona-tijden. (Foto Frans Van Humbeek)
Nieuwsbrief 151 - April 2020
Vrienden van de luchtvaart,
geef toe, in tijden van Corona is het leuk om de filmpjes te bekijken die de creativiteit van mensen illustreren. Onze webmaster Tom is ook zo'n creatieveling. In de menubalk van
www.hangarflying.be kan je nu de selectiemogelijkheid '
Archief' aanklikken. Op die manier blader je heel gebruiksvriendelijk door ons rijke collectie artikels. Zeker proberen! Ondertussen blijft Tom ook verder werken aan het gebruiksvriendelijker maken van de databank van het erfgoedpatrimonium. Het spreekt vanzelf dat we deze maand onze verplaatsingen voor het schrijven van artikels en voor de aanvullingen van de databank sterk hebben moeten beperken.
-Zij die in deze Corona-tijd hun cockpit missen, en zo zijn er veel, kunnen alvast dit interessant en leuk geschreven artikel over vluchtsimulatie lezen. Het verscheen op de site van de Belgian ULM Federation (BULMF,
www.bulmf.be) en is van de hand van Christophe Erkens. Je kan de pdf ook bij ons lezen en downloaden in het
Frans of het
Nederlands.
-Ik herinner mij nog goed onze Hangar Flying redactievergadering van 10 maart jongstleden. Tussen pot en pint babbelden we ook even over
Corona, bijna een fait divers. Enkele besmette patiënten waren pas terug gekeerd uit China en Frankrijk. Sommige collega's vonden Corona nog een griepje waar je best even van kon uitzieken. Een dag na onze maandelijkse meeting werd in België de eerste dode gerapporteerd, amper drie dagen later werden maatregelen van onze federale regering van kracht die ons leven wezenlijk zouden veranderen. Aan een razendsnel tempo hield het minuscule virus vliegtuigen aan de grond, het 'griepje' stopte quasi het luchtverkeer en kelderde de beurzen. (
kijk op dit overzicht van Flightradar24 hoe het aantal vluchten spectaculair daalde, vooral in Europa). Vliegtuigvloten staan
eenzaam geparkeerd te wachten op betere tijden.
Uit zowat alle sectoren van de vliegerij kwamen noodoproepen. De European Business Aviation Association (EBAA) vroeg maatregelen aan de Europese beleidsmakers voor de continuïteit en het overleven van de zakenluchtvaart. Air Cargo Belgium (ACB,) de belangenvereniging van de Belgische luchtvrachtgemeenschap, smeekte om een versoepeling van de reglementering op levensnoodzakelijke vrachtvluchten. Vrachtactiviteiten zijn belangrijker dan ooit voor de economie en de gezondheidsdiensten in België. Door het stopzetten van de passagierslijnen viel ook een pak luchtvrachtcapaciteit weg, wat slechts gedeeltelijk kon opgevangen worden door volvrachters. Tijdens de Corona-epidemie mocht Brussels Airport trouwens een nieuwe vrachtklant verwelkomen. Vanaf 2 april 2020 vliegt een Boeing 747-400F
full freighter van Suparna Airlines driemaal per week de route Nanjing (Nanking Volksrepubliek China) – Zhengzhou (Volksrepubliek China) – Brussel – Moskou – Nanjing.
Het militair
fuelstation van de Belgian Pipeline Organisation (BPO) in Melsbroek bevoorraadde tijdens de weekends ook Liege Airport. Door een toename van de vrachtactiviteit en het massaal invliegen van o.a. medisch materieel, oversteeg de vraag naar
jet fuel de capaciteit van de klassieke bevoorrading via de pijpleiding Glons-Bierset, aldus
mil.be.
Comopsair bekeek hoe ze ondanks de Corona-crisis haar vliegoperaties op een veilige manier kon organiseren. Heel wat trainingsvluchten waren geannuleerd. Naast buitenlandse operaties en die in eigen land, bood Defensie hulp aan de natie met onder meer repatriëringsvluchten uit Burundi, Mali, Niger, Rwanda en Spanje. De Belgische Luchtmacht reageerde positief op een oproep van de expositiestandenbouwer Aluvision om ziekenhuizen actief te ondersteunen met ongebruikt standenmateriaal. Adj. Jozef Vanden Broeck schreef daarover: "Geen enkele vakbeurs of expositie gaat momenteel door en op deze manier kunnen de Belgische standenbouwers een bijdrage leveren in de strijd tegen Corona. Sinds donderdag 26 maart gebruikt het Heilig Hartziekenhuis te Mol de Luchtmachttentoonstelling als triagecentrum in de strijd tegen het coronavirus. De panelen kunnen perfect dienstdoen als scheidingwand in een noodhospitaal. Een steentje bijdragen in de strijd tegen het coronavirus, het geeft toch een fantastisch gevoel!"
De internationale luchtvaartindustrie wordt zwaar geraakt. De COVID-crisis duwt Boeing verder in het rood. Gezien het strategisch belang is het niet uitgesloten dat de Amerikaanse staat zal tussen komen in een herstelplan. Een studie uitgevoerd door het Britse Agency Partners en gepubliceerd door Aviation Week, belooft maar liefst zeven moeilijke jaren voor Airbus met teruglopende orders. Zowel Airbus als Boeing drukken de pauzeknop in voor de productie van
airliners en het spreekt vanzelf dat dergelijk nieuws niet goed wordt ontvangen door de Belgische toeleveranciers.
Onze Nationale Bank is een stuk hoopvoller dan het Britse Agency Partners en voorspelt geen zeven magere jaren. De Nationale Bank en het Federaal Planbureau voorspellen een stevige inkrimping van de Belgische economie (bruto binnenlands product, bbp) met acht procent en een begrotingstekort dat dit jaar kan oplopen tot zevenenhalf procent. Maar tegelijk stellen deze experten dat onze economie snel kan heropleven, al in de tweede helft van 2020 en in 2021. Vermits de luchtvaart de economische trends volgt, klinkt dit hoopvol.
De gevolgen van de COVID-19 pandemie hebben nooit eerder geziene proporties aangenomen. Wie had twee maanden geleden durven voorspellen dat Air Antwerp, Air Belgium, Brussels Airlines en TUI fly hun operaties zouden opschorten? Een beperkt aantal vluchten bleef evenwel doorgaan, zoals deze voor repatriëringen en medische bijstand. Luchthavens sloten geheel of gedeeltelijk de deuren. Aankomen of vertrekken in een luchthaventerminal voelt heel eigenaardig aan, absoluut niet te vergelijken met de desolaatheid van terminals na
nine eleven of na de aanslagen van 22 maart 2016. Toen ging iedereen keihard aan de slag voor een vlug herstel, een vrij vlugge normalisering van de burgerluchtvaart was relatief snel een haalbare kaart. Nu is het angstig wachten op een verlossend signaal van politici en experten, tot ze het veilig genoeg vinden om de activiteiten beperkt te hervatten.
Ook de sportvliegerij kwam tot stilstand. Ondertussen verliest luchtverkeersleider skyes dit jaar tientallen miljoenen euro's afkomstig van de vergoedingen die luchtvaartmaatschappijen betalen voor de diensten in ons nationaal luchtruim.
Airlines kunnen de betaling van ATC-vergoedingen aan Eurocontrol uitstellen. Zoals verwacht werden grote en kleine luchtvaartevents geschrapt of uitgesteld: de Sanicole Airshow, ILA 2020 Berlijn, Farnborough International 2020, ASA Fair, Aviation Quiz, …
De vakbonden vroegen Eerste Minister Sophie Wilmès een strategisch plan om de crisis in de luchtvaartsector te kunnen overleven. Ze wezen op de spilfunctie van de luchtvaart in het draaiende houden van de bevoorrading van ons land, in het bijzonder voor levensnoodzakelijke goederen. In vergelijking met vele andere landen heeft België het voordeel dat werknemers en werkgevers soepel kunnen overgaan op een systeem van tijdelijke werkloosheid, maar de financiële rekening zal de belastingbetaler ongetwijfeld gepresenteerd worden, nog lang nadat de vaccins het virus hebben afgeremd. De overheid staat voor de zware taak om beperkte financiële middelen te verdelen over een grote groep noodlijdende bedrijven.
In een vorige nieuwsbrief hadden we ons al afgevraagd hoe Corona het Reboot-herstructureringsprogramma van Brussels Airlines zou beïnvloeden. De Economic Risk Management Group (ERMG) die door de regering is aangesteld om maatregelen voor te stellen opdat onder meer bedrijven de crisis zouden kunnen overbruggen en kunnen heropstarten zodra de coronaverspreiding is ingedijkt, buigt zich ook over Brussels Airlines en de Belgische luchtvaartsector in het algemeen. In maart maakte Brussels Airlines een nettoverlies van meer dan 40 miljoen euro bekend. Zit de maatschappij daarmee in de gevarenzone die het overleven post-Corona moeilijk maakt? In La Libre verklaarde Etienne Davignon, voorzitter van Brussels Airlines, eind maart dat Lufthansa Brussels Airlines niet laat vallen. Dat leken geruststellende woorden. Maar Brussels Airlines kreeg vanuit het Duitse moederbedrijf de boodschap dat ze haar herstructureringsprogramma moet 'intensiveren'. Wat dit precies zal betekenen is moeilijk te voorspellen maar het klinkt weinig rooskleurig. Lufthansa verwacht niet dat het luchtverkeer snel het peil van voor Corona zal evenaren. Brussels Airlines is natuurlijk niet het enige luchtvaartbedrijf dat overheidssteun vraagt. Andere CEO's die noodgedwongen bedelen om centen zijn vb. die van Air Belgium, Aviapartner, TUI fly, … Wie krijgt al dan niet financiële steun van de overheid en onder welke voorwaarden? Gaan er milieu-eisen aan gekoppeld worden om vooralsnog de doelstellingen van de wat naar de achtergrond verdrongen VN-klimaatconferentie van Parijs (COP21) te halen? Of worden garanties gevraagd voor de werkgelegenheid? Grote buitenlandse groepen als Air France-KLM krijgen alvast bankkredieten met staatswaarborg. Komen de Europese concurrentieregels niet in het gedrang?
Natuurlijk wil iedereen de ineenstorting van de luchtvaart voorkomen. De luchtvaartsector zal trouwens een belangrijke rol spelen bij het herstellen van de economische activiteit na COVID-19. Het financieel overleven van luchtvaartbedrijven mogelijk maken, het veiligstellen van de tewerkstelling en de gepaste lessen trekken uit de Corona-crisis zijn topprioriteiten. We moeten in ieder geval hoopvol zijn en blijven geloven dat de Belgische luchtvaart deze crisis versterkt zal te boven komen.
-We sluiten de nieuwsbrief graag af met een welgemeende
dankjewel van Brussels Airport personeel aan iedereen die een verschil maakt in de dagelijkse strijd tegen COVID-19. In de eerste plaats om de zorgverleners te bedanken, de ware helden.
Frans Van Humbeek
Hoofdredacteur